Ανανέωση των ερυθρών κυττάρων

Τα ερυθρά κύτταρα, όπως είπαμε, είναι απύρηνα κύτταρα, γι' αυτό δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν και η διάρκεια της ζωής τους είναι πολύ μικρή. Ζουν κατά μέσο όρο 120 ημέρες και μετά καταστρέφονται. Ο τόπος καταστροφής είναι το διχτυοενδοθηλιακό σύστημα, το κυριότερο όργανο του οποίου είναι ο σπλήνας. Από την καταστροφή ελευθερώνεται η αιμοσφαιρίνη, η οποία με τη σειρά της διαλύεται. Ο σίδηρος αποδεσμεύεται από αυτήν και πάει στις σιδηραποθήκες και από εκεί ξαναχρησιμοποιείται για να συντεθεί νέα αιμοσφαιρίνη. Το υπόλοιπο τμήμα, που δεν είναι σιδηρούχο, μεταβολίζεται και παράγεται μια ουσία κίτρινη, που λέγεται χολερυθρίνη. Η καταστροφή των ερυθρών κυττάρων μπορεί να γίνει και από βλαπτικούς παράγοντες, οπότε το φαινόμενο το λέμε αιμόλυση. 

Στην αρχή όλα τα οστά περιέχουν κόκκινο μυελό, μετά όμως περιορίζεται μόνο στα πλατιά οστά, όπως στην ωμοπλάτη, στους σπονδύλους, στο στέρνο. Στην αρχή, τα κύτταρα που παράγονται είναι μεγάλα, έχουν πυρήνα και πολλαπλασιάζονται αλλά δεν έχουν αιμοσφαιρίνη. Κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης συνθέτουν την αιμοσφαιρίνη. Αυτό γίνεται κατά στάδια, στα οποία προοδευτικά τα άωρα κύτταρα, τα οποία λέγονται ερυθροβλάστες, γεμίζουν αιμοσφαιρίνη και όταν συμπληρωθούν τότε αρχίζει να διαλύεται ο πυρήνας, που δε χρειάζονται πια. Σε ένα προτελευταίο στάδιο ο πυρήνας βρίσκεται με μορφή δικτύου, δηλαδή διαλυμένος, έτοιμος να εξαφανιστεί. Αυτά τα κύτταρα λέγονται δικτυοερυθροκύτταρα. Μέχρι αυτό το στάδιο, το σύνολο των ερυθροβλαστών και των διχτυοερυθροκυττάρων βρίσκονται στον ερυθρό μυελό των οστών, δηλαδή δεν έχουν μπεί στην κυκλοφορία. Μόνο ένα μικρό ποσό των δικτυοερυθροκυττάρων περνά στην κυκλοφορία. Το ποσό αυτό μπορεί να αυξηθεί σε κατάσταση αναιμίας, όπου ο οργανισμός βιάζεται να στείλει στην κυκλοφορία ερυθρά κύτταρα. Με την εξαφάνιση του πυρήνα και την πλήρωση με αιμοσφαιρίνη το ερυθροκύτταρο γίνεται ώριμο. Η λειτουργία των ερυθρών κυττάρων, που γίνεται με την αιμοσφαιρίνη, είναι η αναπνευστική λειτουργία, δηλαδή η ανταλλαγή των αερίων οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα. Όταν το ποσό της αιμοσφαιρίνης μειωθεί από διάφορες αιτίες, όπως από τη μείωση του αριθμού των ερυθρών κυττάρων ή από τη μείωση της αιμοσφαιρίνης που περιέχουν αυτά, όπως σε περίπτωση αναιμίας, τότε για να γίνει η ανανέωση και η ωρίμανση των ερυθροκυττάρων ο οργανισμός έχει μεγάλη ανάγκη από τα συστατικά, με τα οποία θα συνθέσει την αιμοσφαιρίνη. Το κυριότερο συστατικό είναι ο σίδηρος και φυσικά αμινοξέα και βιταμίνες. Για να γίνει η ωρίμανση φυσιολογικά χρειάζεται επίσης να χορηγηθεί εξωγενώς μια βιταμίνη, του συμπλέγματος Β, η βιταμίνη Β12. Αυτή η βιταμίνη, λόγω του ρόλου που παίζει, ονομάστηκε αντιαναιμικός παράγοντας. Για να απορροφηθεί αυτή η βιταμίνη από το γαστρεντερικό σύστημα χρειάζεται μια ουσία, που παράγεται από το βλεννογόνο του στομάχου και επειδή την περιέγραψε ο Castle λέγεται και ενδογενής παράγοντας του Castle.