Δερματολογία

 

Είναι ο κλάδος της Ιατρικής που έχει ως αντικείμενο τη μελέτη και την έρευνα της φυσιολογικής δομής και λειτουργίας, αλλά κυρίως των παθολογικών μορφολογικών εκδηλώσεων και λειτουργικών διαταραχών του δέρματος και των εξαρτημάτων του (τρίχες, όνυχες). 
 
Η Δερματολογία και η Αφροδιοσολογία (δηλαδή ο κλάδος που ασχολείται με τα αφροδίσια νοσήματα) είναι ενιαία ιατρική ειδικότητα στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Η εμφάνιση της Δερματολογίας ανάγεται στην πρωτόγονη αντιμετώπιση τραυματισμών και λύσεων της συνέχειας του δέρματος, με την εμφάνιση του Homo sapiens. Εξάλλου, οι πρώτες αναφορές για αφροδίσια νοσήματα έχουν επισημανθεί περίπου 5000 χρόνια π.Χ. στην Κίνα. Ωστόσο, η ιστορική εξέλιξη της Δερματολογίας χωρίζεται σε τέσσερις περιόδους. Η πρώτη περίοδος αρχίζει από την εποχή του Ιπποκράτη και φθάνει ως το 17ο αιώνα. Χαρακτηρίζεται από διάσπαρτες δογματικές μελέτες ή θρησκευτικές δοξασίες. Η δεύτερη περίοδος εκτείνεται από το 18ο αιώνα ως το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Τότε θεμελιώνεται η επιστημονική σπουδή των δερματικών νόσων, με βάση τη μορφολογική αξιολόγηση, και ακολουθεί ανάλογη ταξινόμηση (Plenck-Αυστρία, Alibert- Γαλλία, William-Αγγλία). Η τρίτη περίοδος εκτείνεται από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ως τις αρχές του 20ου αιώνα, οπότε παρατηρείται μια γόνιμη προσπάθεια σύνδεσης των δερματικών νοσημάτων με λειτουργικές διαταραχές των φυσιολογικών συστημάτων του οργανισμού, και ξεκινά η μελέτη των ειδικών ιστολογικών αλλοιώσεων των βλαβών. Η τέταρτη περίοδος αρχίζει από τις αρχές και φθάνει ως τα μέσα του 20ου αιώνα, οπότε η πρόοδος που συντελέστηκε στη Μικροβιολογία, τη Μυκητολογία και την Παθολογική ανατομία συνέβαλε προοδευτικά στη διαμόρφωση της νέας εικόνας της σύγχρονης Δερματολογίας. 
 
Σήμερα, η Δερματολογία έχει προσλάβει τη σύγχρονη όψη της, ως πολύπλευρη και πολυδύναμη ιατρική ενότητα, με προεκτάσεις σε όλο το φάσμα των ιατροβιολογικών κλάδων. Η κατανόηση των φαινομένων που συμβαίνουν στο δέρμα προϋποθέτει βαθιά γνώση της συνολικής φυσιολογικής ή παθολογικής λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού. 
 
Υπογραμμίζεται ότι το δέρμα και οι βλεννογόνοι του στόματος και των γεννητικών οργάνων είναι τα μόνα, εκτός από τους οφθαλμούς, προσπελάσιμα όργανα στην άμεση κλινική εξέταση με τη χρήση της όρασης και της αφής. Το δέρμα είναι ένα πολύ μεγάλο, πολύπλοκο και πολυδύναμο όργανο, το οποίο δέχεται εντολές από τα εν τω βάθει όργανα και συστήματα ή επηρεάζει τη λειτουργία τους. Είναι γνωστό ότι πολλά νοσήματα άλλων οργάνων έχουν έκφραση (εμφανίσει συμπτώματα) στο δέρμα. Παράλληλα, βέβαια, έχει και αυτόνομες λειτουργίες και κατά συνέπεια ορισμένα νοσήματα εντοπίζονται μόνο σε αυτό το όργανο. Έτσι, έχουν ταξινομηθεί πάνω από 2000 ιδιαίτερες οντότητες δερματικών νόσων με άπειρες επιμέρους παραλλαγές, πράγμα που δίνει μία αίσθηση των ιδιαιτέρων δυσκολιών που παρουσιάζει η Δερματολογία. Περισσότερο από κάθε άλλο κλάδο της Ιατρικής απαιτεί εξάσκηση στην «οπτική αναγνώριση» της δερματικής βλάβης και τη συνειρμική διασύνδεση με τη «δεξαμενή των θεωρητικών γνώσεων και την οπτική μνήμη».